معادن آهن در ایران

 معادن آهن در ایران و در کنار حمل و نقل جاده ای ریلی

سنگ آهن چیست 

سنگ آهن یا Iron Ore سنگی است که از معادن سنگ آهن شامل لیمونیت هماتیت مگنتیت و ... یا به عبارتی از معادن فلزی بدست می‌آید.

دو کانی همیشگی در ترکیبات موجود در معادن سنگ آهن با نام‌های هماتیت و مگنتیت مشخص می‌شوند. هماتیت، نوعی کانی آهن دار با فرمول شیمیایی Fe₂O₃ و نام‌های معادل سنگ حدید است. این کانی حاوی حدود ۷۰ درصد (Fe) و ۳۰ درصد اکسیژن است. از این کانی در صنایع مختلف از جمله رنگ سازی و تولید ضد زنگ‌ها استفاده می‌کنند

.

مگنتیت چیست؟

مگنتیت بهانگلیسی -  Magnetite یک ماده معدنی تقریبا نیمه قیمتی هست با فرمول شیمیایی Fe3O4 است. سنگ مگنتیت از اکسیدهای آهن و قاعدتا به رنگ مشکی تیره تا پرکلاغی تغییر رنگ می دهد . بسیار سنگین تر از ظاهر خود بوده و از سنگهای واز نوع فری مغناطیسی به شمار می آید.این سنگ مغناطیسی‌ترین سنگ معدنی طبیعی روی کره زمین است

سنگ معدن مگنتیت سیاه یا قهوه ای مایل به سیاه با درخشش فلزی است، دارای سختی مشخص در جدول موس  برابر ۵–۶ است و اثر این سنگ بر روی چینی رگه سیاهی بر جای می‌گذارد. وجود کانه و دانه‌های ریز مگنتیت در سنگ‌های آذرین و دگرگونی بسیار رایج است.

نام شیمیایی سنگ مگنتیت آیوپاک آن اکسید آهن (II, III) و نام شیمیایی رایج آن نیز اکسید آهن-فریک است.

مشخصات سنگ آهن

قدم اول در بدست آوردن منابع سنگ آهن، شناسایی معادن غنی از این سنگ است که توسط مهندسان و کارشناسان حرفه‌ای تخصصی معدن در سایت نیاز روز صنعت ، معدن و تجهیزات " سنگچین" صورت می‌گیرد. پس از شناسایی معادن دارای صرفه اقتصادی ثبت محدوده به نام متقاضی انجام می گیرد.

کشور چین بزرگترین وارد کننده و مصرف کننده‌ی سنگ آهن دنیاست . کشور استرالیا وکشور برزیل از بزرگترین تولید کنندگان سنگ آهن در کل جهان به شمار می‌روند.

بزرگترین معدن سنگ آهن ایران کجاست ؟ 

   معدن گل گهر یکی از بزرگترین و غنی ترین معادن سنگ آهن در خاورمیانه است، که با ذخیره‌ای در حدود ۱۲۰۰ میلیون تن در محدوده ای به طول تقریبی ۱۰ کیلومتر و عرض تقریبی ۴ کیلومتر قرار دارد.  معدن گل گهر بزرگترین معدن سنگ آهن در استان کرمان و در ۵۰ کیلومتری جنوب غربی شهرستان سیرجان واقع شده است.

بزرگترین معدن سنگ آهن خاور میانه کجاست ؟   

مشخصات و ترکیبات سنگ آهن    هماتیت و مگنتیت مهم ترین کانی های موجود در معادن سنگ آهن می باشند و کانی های  لیمونیت، سیدریت، زئولیت، گرینالیت و مارکاریت از همراهان اصلی در سنگ مادر موجود در سنگ آهن هستند.

معدن سنگ آهن در کدام استان قرار دارد؟

معادن آهن در استان های تهران، قزوین، اصفهان، قم ، یزد، خراسان و همدان واقع گردیه اند.

بزرگترین معادن آهن ایران کدامند؟ مهمترین معادن سنگ آهن ایران

معدن سنگ ‌آهن چغارت: ماده اولیه ذوب آهن اصفهان توسط معدن سنگ آهن چغارت تامین می گردد و مهم ترین منطقه آهن دار ایران محسوب می گردد. این معدن درشهرستان  بافق از توابع استان یزد قراردارد. 

معدن سنگ‌ آهن چادرملو : معدن چادر ملو در استان یزد ۳۲۰ میلیون تن ذخیره قابل استخراج سنگ آهن می باشد این معدن سنگ آهن در قلب کویر مرکزی و استان  یزد قرار گرفته است.

معدن سنگ‌ آهن گل گهر معدن سنگ‌ آهن گل گهر در شهرستان سیرجان از توابع استان کرمان قراردارد  . بزرگترین معدن خاور میانه محسوب شده و ذخیره احتمالی یک میلیارد تن و ذخیره قطعی ۲۱۹ میلیون تن را برای این معدن تخمین زده اند.

معدن سنگ آهن آهنگران : این معدن سنگ آهن در جنوب شرقی استان همدان و نزدیک شهر ملایر قرار دارد. عیار سنگ آهن در این معدن د40 درصد تخمین زده شده است. در سال 1335 کشف شده و در حال حاضر جز معادن فعال می باشد.

معدن سنگ آهن جلال آباد: یکی از ذخایر بزرگ سنگ آهن ایران در شهرستان زرند کرمان است عیار ماده معدنی در این معدن بالغ بر 40 بوده و به صورت پلکانی برداشت و بهره برداری می گردد.  

معدن سنگ آهن بافق : معروف ترین معدن سنگ آهن در یزد می باشد که ظرفیت تولید سالانه آن پنج میلیون تن گندله بوده و در فاصله ۱۱۰ کیلومتری جنوب شرق شهر یزد واقع شده است.

معادن سنگ آهن سنگان – خراسان : این مجموعه معادن در استان خراسان رضوی و نزدیک مرز افغانستان قراردارد .

معدن سنگ آهن بیجار:  از معدن سنگ آهن بیجار  بزرگترین معدن سنگ آهن روباز کشور در استان کردستان و در نزدیکی شهر بیجار، سنگ آهنی با عیار ۵۷-۴۵ استخراج می شود.

سنگ آهن هماتیت چیست ؟ :   هماتیت در انگلیسی به نام  Hematite که به معنی "خون قرمز" است، در متن‌های کهن فارسی به نام شادنه، شادنج، حجرالدم، حجر هندی، آهن چینی، حجرالطور و شابانگ آمده‌است، با فرمول شیمیایی (Fe₂O₃) از مجموعه کانی هاست و محلول در اسید کلریدریک تغلیظ شده - با آب و اسید کلریدریک تمیز می‌شود. سنگ آهن هماتیت، به عنوان سنگ اکسید شناخته شده است. این سنگ آهن با فرمول شیمیایی Fe_۲O_۳ به اولیژیست هم، معروف است. به علت مقاومت و استحکام بسیار بالا و همین طور در دسترس بودن اولیژیست، نسبت به سایر سنگ های آهن کاربردهای بیشتری نیز دارد.

سنگ اولیژیست چیست؟ سنگ آهن اولوژیست چیست؟

رنگ این سنگ آهن خاکستری است و دارای چگالی 5 و میزان سختی 26.5 می‌باشد. اگر الوژیست در کوره‌ای با دمای بالا قرار گیرد، خاصیت مگنتی پیدا می‌کند. الوژیست مانند بلورهای کانی هماتیت به ورقه نازک تا ضخیم می‌تواند تبدیل شود و در ماده اسید کلریدریک حل می‌شود.

معادن سنگ آهن ایران

در ایران بیش از چندین معدن سنگ آهن شناخته شده در سطح زمین وجود دارد و به‌طور کلی مناطق آهن‌دار به چند منطقه تقسیم می شوند:

• کمربند آهن زایی اراک - ملایر  
• کمربند آهن زایی کرمان – یزد  
• کمربند آهن زایی اصفهان – کاشان   
• کمربند آهن زایی خراسان   
• کمربند آهن زایی تهران- قم- قزوین   
• کمربند آهن زایی   خلیج فارس

--اراک  - ملایر   

• اراک از شهرهای صنعتی ایران است که از لحاظ گوناگونی محصولات صنعتی، نخستین، از لحاظ وجود صنایع مادر، دومین و به‌طور کلی یکی از چهار قطب صنعتی کشور محسوب می‌شود.

در حال حاضر عمده ذخایر احتمالی سنگ آهن ایران به ترتیب در گل گهر به میزان یک میلیارد و 250 میلیون تن، سنگان به میزان یک میلیارد و 220 میلیون تن، چادرملو به میزان 342 میلیون تن و چغارت به میزان 110 میلیون تن قرار دارد. میزان ذخایر احتمالی سنگ آهن ایران در سایر مناطق نیز بالغ بر یک میلیارد و 600 میلیون تن برآورد می شود.

همچنین از نظر ذخایر قطعی گل گهر با یک میلیارد تن در صدر قرار داشته و سنگان با 850 میلیون تن، چادرملو با 295 میلیون تن و چغارت نیز با 60 میلیون تن رده های بعدی را به خود اختصاص داده اند. سایر ذخایر قطعی سنگ آهن نیز بالغ بر 380 میلیون تخمین زده می شود.

معادن آهن افغانستان

معادن آهن افغانستان به مقیاس کوچک ویا بلند آهن دارد به صورت فهرست وار به شرح زیر است:

1. آهن حاجیگگ بامیان
2. آهن ارغنداب  
3. آهن سرخ کوتل هرات
4. آهن بهارک بدخشان
5. معدن آهن دامنه کوه پغمان در بالای حصه کوتی
6. آهن کوه جیل السراج  
7. آهن ده سبز کوه خاک لمبه
8. آهن کوتل خاواک پنجشیر
9. آهن قول منار
10. آهن کوه قلعه خواجه صاحب
11. آهن کوه شاخ برتنی
12. آهن لولنج غوربند
13. آهن دره میاداد
14. آهن رخه پنجشیر
15. آهن کوه دشت لوگر
16. آهن کوه قمچین باف میدان
17. آهن دره پنجشیر
18. آهن کو اله بله
19. آهن پارند در بازارک پنجشیر
20. آهن کرم جدران
21. آهن کوه شاقول و شیرداغ
22. آهن سیاه تپه و فراخلوم بهسود
23. آهن زرد شنوار
24. آهن کوه شاه مسعود قندهار
25. آهن کوه بچه کرخ هرات
26. آهن سیاه مشرقی
27. آهن گلستان فراه.

آیا سنگ آهن در ایران وجود دارد؟

حجم تولید سنگ آهن در ایران در سال 2021 تقریباً 73000 متریک تن بوده است. از سال 2019، زمانی که تولید سنگ آهن تقریباً 33000 تن بود، حجم سنگ معدن استخراج شده هر سال متوالی به طور تصاعدی افزایش یافته است.