لطفا صبر کنید.....
ثبت رایگان آگهی سه ضلعی بحران زا در معدن
سال ۱۳۹۷ بود که نرخ دلار بهطور ناگهانی از ۴ هزار تومان به ۱۱ هزار تومان رسید و این عدد برای مدتی ثابت ماند، این در حالی است که در ۳ ماه اخیر شاهد افزایش مداوم نرخ انواع ارزها و بهتبع تاثیر آن بر بخش معدن بهخصوص در زمینه خرید ماشینآلات و مواد معدنی بودهایم. افزایش نرخ دلار را میتوان در کنار بیثباتی اقتصادی و رشد ویروس کرونا بررسی کرد که باعث بلاتکلیفی فعالان حوزه معدن شده تا با هراس از فردایی بهتر گام بردارند.
در این بین برخی از دولت انتظار دارند که نقش مدیریتی خود را پررنگتر کند و برخی نیز انتظار دارند از دخالت در اقتصاد کنار رفته تا بازار و بخش خصوصی خود روند طبیعی را پیدا کند. روزنامه «روزگار معدن» درباره نگرانی معدنکاران از شرایط فعلی اقتصاد و تاثیر بیثباتی اقتصادی بر کار معدن با کارشناسان گفتوگو کرده است.
سود کوتاهمدت معدنکاران
امیر بیژن یثربی، برگزیده بنیاد ملی نخبگان در علوم زمین به «روزگار معدن» گفت: تاثیر مشکلات اقتصادی بر بخش معدن را باید در نقطه ثقل یک مثلث متساویالساقین با ۲ ضلع برابر یکی تحریم و دیگری نوسانات ارز و ضلع دیگر شیوع ویروس کرونا جستوجو کرد.
برگزیده بنیاد ملی نخبگان در علوم زمین با بیان اینکه میزان بالایی از درآمدهای ارزی کشور در سالهای اخیر کاهش یافته تصریح کرد: در یک قانون کلی، تقاضای ارز در تمام دنیا برای واردات کالا و خدمات فنی مهندسی است؛ بنابراین اگر عرضه ارز به اندازه کافی نباشد و تقاضای آن ثابت بماند، وضعیت از توازن خارج میشود.
یثربی با اشاره به شرایط اقتصاد کشور گفت: مسئله مهم در کشور ما درحالحاضر این است که خرید ارز برای مردم بیشتر جنبه حفظ قدرت خرید پول را دارد. به این ترتیب جهشهای اخیر به علت صرف سرمایههای سرگردان در بازار ارز اتفاق افتاده است. در این بین سرمایههای سرگردان حتی اگر وارد بخش مسکن شود، بهتر از این است که ارز خارجی از قدرت خرید پول ما نگهداری کند.
سایه تحریم بر بخش معدن
این کارشناس معدن با اشاره به موضوع تحریم، تصریح کرد: موضوعات سیاسی از جمله تحریمهای ایالات متحده امریکا در این امر بهعنوان یکی از اضلاع مثلث متساویالساقینی است که در ابتدا اشاره شد. بهطور دقیق میتوان گفت که یکی از سیاستهای فشار حداکثری تحریمها این است که با ایجاد بار روانی بر مردم، سرمایهها برای حفظ قدرت خرید تبدیل به ارز شود.
برگزیده بنیاد ملی نخبگان در علوم زمین خاطرنشان کرد: با افزایش تقاضا برای خرید ارزهای بینالمللی و کاهش عرضه به خاطر تحریم نفتی و تاثیر به شدت منفی شیوع ویروس سارس-کووید۲ بر اقتصاد جهانی و کاهش نرخ نفت و تبدیل شدن نفت به یک کالای با نرخ پایین، نرخ برابری ارزهای بینالمللی در مقابل ریال جهش بالایی داشته که این خود باعت رشد سهام شرکتها در بورس اوراق بهادار بهخصوص بخش معدن بوده است.
یثربی در ادامه به افزایش سفتهبازی بهواسطه عرضه پول اشاره و تصریح کرد: عرضه پول در مقابل تقاضای نقدینگی بهدلیل کسری بودجه ناشی از تحریمها و بحران اقتصادی ناشی از بیماری کووید- ۱۹ در کشور انجام میشود. بخش عمده از این عرضه پول برای تامین بودجه جاری کشور است و بخش دیگر دچار سفتهبازی میشود که در بانکها سپردهگذاری میشود و به آن سود تعلق میگیرد.
سفتهبازی پول در بورس
او ادامه داد: به این دلیل که نرخ تنزیل از نرخ سود بانکی بیشتر است، تقاضای سفتهبازی پول در بورس شکل میگیرد. به همین دلیل امروز بازدهی بورس با بانک قابل مقایسه نیست و این تفاوت را در نماد معدنیها در تابلو اعلانات بورس به خوبی میتوان مشاهده کرد.
برگزیده بنیاد ملی نخبگان در علوم زمین در پایان گفت: با افزایش نرخ ارز در برابر ریال، صادرکنندگان مواد معدنی، در صورتی که تحریم مزاحمتی برای آنها ایجاد نکند، ریال بیشتری بهدست میآورند.
به این ترتیب بر خلاف سایر بخشها، معدنیها با توان صادرات مواد معدنی نسبت به سایر بخشهای دیگر کشور، در شرایط فعلی کمتر دچار تلاطم و بحرانهای ناشی از مشکلات اقتصادی شدهاند.
او در پایان تاکید کرد: آثار تحریمها و کاهش برای تقاضای مواد معدنی ناشی از بحران اقتصادی بهتدریج به سراغ آنها نیز خواهد آمد.
تاثیر مشکلات بر تولید و فروش
کوروش شعبانی، عضو خانه معدن در پاسخ به این سوال که شرایط فعلی اقتصادی چه تاثیری بر بخش معدن میگذارد، به «روزگار معدن» گفت: به موضوع مشکلات اقتصادی و تاثیر آن در بخش معدن باید از ۲ جنبه نگاه کرد؛ نخست اینکه چه تاثیری در فعالیتهای تولیدی، فرآیند و هزینههای تولید داشته و دوم اینکه چه تاثیری بر فروش گذاشته است. واقعیت این است که هر ۲ مورد افزایش داشته؛ اما در برخی زمینهها شرایط نامتناسبی فراهم شده است.
نایبرئیس انجمن مس ایران با اشاره به نابسامانیهای شکل گرفته در بخش مس خاطرنشان کرد: از ابتدای سال ۹۷ قیمتگذاری مس را کنترل و محدود به بورس ایران کردیم. اینگونه مطرح شد که ۵ ماه اول سال نرخ جهانی مس را بر مبنای نرخ دلار ۴۲۰۰ تومان در نظر بگیریم، اما بعد دیدیم که اختلاف زیادی بین نرخ بازار آزاد و بورس ایجاد شد.
او ادامه داد: دولت مطرح کرد که باید از ارز نیمایی استفاده کنیم، این روند حدود ۹ ماه طول کشید و باعث شد شاهد اختلافی بزرگ بین ارز نیمایی و بازار آزاد باشیم. در این روند درآمد ما از تولید همیشه با بازار آزاد اختلاف داشته است. او تصریح کرد: در ۵ ماه اول سال ۹۷ ممکن بود نرخ مس تا ۱۰۰ درصد بین بازار آزاد و ارز نیمایی اختلاف داشته باشد، اما به مرور آخر سال ۹۷ بهصورت میانگین حدود ۴۰ درصد با نرخ بازار اختلاف داشت. در واقع فعالان مس کشور تولید خود را به قیمتی میفروختند که ۴۰ درصد بیشتر در بازار آزاد عرضه میشد.
دخل و خرج هماهنگ نیست
نایبرئیس انجمن مس ایران با بیان اینکه دخل و خرج ما در تولید به هم نمیخورد، تاکید کرد: از روز اول که با جهش نرخ دلار و افت ریال روبهرو شدیم، مواد اولیه و ماشینآلات معدنی را با ارز آزاد تامین کردهایم. هر وسیله را که خواستیم تهیه کنیم، عدد دلاری آن را با دلار آزاد در نظر گرفتیم. متاسفانه برای تولید مجبور بودهایم ۲۰ تا ۳۰ درصد ارزانتر عرضه کنیم اما برای خرید و تامین مواد اولیه و ماشینآلات همیشه با نرخ ارز آزاد پیش رفتهایم.
این عضو خانه معدن با اشاره به هزینه سرسامآور تهیه ماشینآلات معدنی خاطرنشان کرد: فعالیت معدنکاری به دلیل اینکه با هزینه بسیار بالای ماشینآلات همراه است، همیشه با مشکلاتی از قبیل تامین سرمایه در گردش رو به روبوده است.
شعبانی با بیان اینکه افزایش نرخ دلار از طرفی برای صادرات در بخش معدن بهصرفه است، گفت: به دلیل اینکه قیمتها رشد کردهاند، شرایط برای معدنکاران مثبت است و میتوانند رشد کنند. در واقع کاهش ارزش ریال موجب افزایش ارزش صادرات و تولیدات شده است. از آنجاییکه معادن صادرات محور هستند، اگر فضای صادرات تا حدودی بازتر شود، میتواند جهشی را در معدنکاری کشور ایجاد کند. البته متاسفانه از آنجاییکه در شرایط فعلی تفکر بر این است که باید صادرات محدود شود؛ درنتیجه سرعت رشد معدنکاری هم کندتر شده است.
انتظار از دولت
این فعال معدنی در پاسخ به این سوال که در این شرایط چه انتظاری از دولت دارید، تصریح کرد: همه چیز را به عهده بازار بگذارد، دولت نه شرایط لازم را دارد و نه ما انتظاری از آن داریم؛ بنابراین بهتر است بگذارد اقتصاد راه خود را پیدا کند. اگر میخواهیم به رشد اقتصادی دست پیدا کنیم، باید اقتصاد تازه نفس و آزاد باشد.
او تاکید کرد: یک اقتصاد پویا و فعال که بر مبنای بازار و فعالیت آزاد اقتصادی شکل گیرد، اشتغال و توسعه به وجود میآورد و باعث تولید و افزایش ثروت میشود.
در انتظار ثبات قیمتها
سعید صمدی، دبیر انجمن زغالسنگ ایران با بیان اینکه ما در شرایط مبهمی به سر میبریم به «روزگار معدن» گفت: چند ماه است که هیچ تجهیزات و کالایی نرخ مشخصی ندارد. منتظر هستیم که قیمتها به ثبات برسند تا بتوانیم دست به خرید تجهیزات و کالای مورد نیاز خود بزنیم.
دبیر انجمن زغالسنگ ایران با اشاره به اینکه معدنکاران هنوز شرایط خوبی دارند، تصریح کرد: معدنکاران مواد اولیه و تجهیزات مورد نیاز خود را تا ۶ ماه ذخیره کردهاند؛ بنابراین با نوسان قیمتها در کوتاهمدت کمتر دچار بحران میشوند. البته اگر این مشکل طولانی و ادامه دار شود، میتواند تاثیر جدی بر فعالیت آنها بگذارد.
او تاکید کرد: این موضوع در کنار شیوع ویروس کرونا مشکلات را بیشتر هم میکند.
صمدی با ابراز امیدواری از اینکه دوره بلاتکلیفی هر چه زودتر تمام شود، خاطرنشان کرد: امیدواریم اقتصاد به یک ثبات برسد تا بدانیم تکلیف ما بهطور دقیق چه چیزی است و بتوانیم خود را با آن شرایط هماهنگ کنیم.
تاثیر گرانی بر ماشینآلات
دبیر انجمن زغالسنگ ایران با اشاره به اینکه در بخش معدن با داشتن ذخیره، نیروی انسانی، تجهیزات و ماشینآلات ۴ رکن اصلی تولید را دربر دارد، گفت: ذخیره مواد معدنی بهعنوان مهمترین رکن، هیچگاه تابع شرایط سیاسی نیستند.
نیروی انسانی هم حقوق و دستمزد مشخصی دارد اما مورد سوم و چهارم یعنی تجهیزات و ماشینآلات بیشترین تاثیر را از شرایط اقتصادی میگیرند و با گران شدن کالاها، نرخ تمامشده آنها نیز افزایش پیدا میکند.
او تاکید کرد: وقتی نرخ ارز و نرخ بسیاری از اجناس مشخص نباشد و بسته بودن مرزها ناشی از بحران کرونا هم به مشکلات اضافه میشود، باعث میشود که بحران بیشتر هم بشود. دراینبین هر چه تلاطمهای موجود زودتر به ثبات برسد، میتوانیم بدون مشکل به تولید ادامه دهیم.
صمدی در پایان گفت: هیچوقت این مشکل را نداشتهایم که در عرض ۲ ماه تغییرات چشمگیری را در اقتصاد شاهد باشیم و بورس، دلار و واردات به این شرایط دچار شوند. با اینکه سال ۹۷ هم شاهد بحران ارزی بودیم اما این بحران سریع رفع و تثبیت شد. متاسفانه امروز در فضای مبهمی حرکت میکنیم که در آن قیمتهای تمامشده مشخص نیستند.
نیازمندی روز صنعت معدن تجهیزات / سنگ چین